İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu
Kapsam:
- 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 22 ve 30 uncu maddelerine göre
- Elli ve daha fazla çalışanın bulunması
- Altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerini kapsar.
Ayrıca konu ile ilgili İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu yönetmeliği mevcut olup
Bakanlık tarafından uygulama rehberi de çıkarılmıştır.
2023 Mayıs B
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre;
50 ve daha fazla çalışanın bulunması,
sanayiden sayılan işlerin yapılması,
III. 6 aydan fazla süren Sürekli işlerin yapılması,
iş yerinin çok tehlikeli sınıfta olması
Durumlarından hangilerinin bir arada gerçekleşmesi hâlinde iş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturulur?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) III ve IV
E) I, II ve IV
Cevap İçin Tıklayın
Cevap B
2016 NİSAN B SINIFI
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre, altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işverenin, iş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturması yükümlülüğünün bulunması için en az kaç çalışanın olması gerekir?
A) 10
B) 20
C) 30
D) 40
E) 50
Cevap İçin Tıklayın
Cevap E
Çalışan Sayısının Belirlenmesi
Mesleki Eğitim Kanunu Madde11 inci maddesinde aday çırak ve çırakların statüleri ile ilgili olarak; “Aday çırak ve çırak; öğrenci statüsünde olup, öğrencilik haklarından yararlanır. Bunlar işyerinde çalışan işçi sayısına dahil edilmezler.”
Bu doğrultuda öğrenci statüsünde olan çırak ve stajyerler, kurul oluşturulurken belirlenen çalışan sayısına dahil edilmezler
Yine, işyerinde Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmekte olan toplum yararına çalışma programları, işbaşı eğitim programları ve benzeri programlar kapsamında istihdam edilen çalışanlar da kurul oluşturulurken belirlenen çalışan sayısına dahil edilmezler, ancak kurul faaliyetleri ve alınacak kararlarda diğer çalışanlar gibi dikkate alınırlar
Kısmı süreli çalışanlar kurul için sayıya dahil değildir.
Kamu Kurumları da dahil işyerlerinde kurul oluşturulurken, çalışan sayısının tespitinde, geçici ve belirli süreli çalışanlar ile geçici görevlendirilmiş olan tüm çalışanlar hesaba dahil edilir.
Örnekler
Örnek; Bir işyerinde 2 stajyer, 1 işveren vekili konumunda genel müdür, 4857 sayılı İş Kanununa tabi 30 çalışan, 657- 4C’ye tabi 17 çalışan bulunmaktadır.
Stajyerler kurul oluşturulmasında çalışan sayısı hesabına katılmadığı için, söz konusu işyerinde çalışan sayısı 48 olup kurul oluşturulması gerekmemektedir
Örnek; 48 çalışanı bulunan A işyeri, B işyerinden hizmet almaktadır.
- A işyerine B işyerinden 2 kısmi süreli çalışan görevlendirildiğinde toplam çalışan sayısı 50’ye ulaşmamış olduğundan kurul kurulması gerekmemektedir.
- A işyerine B işyerinden 2 tam zamanlı çalışan görevlendirildiğinde toplam çalışan sayısı 50’ye ulaşmış olduğundan kurul kurulma zorunluluğu bulunmaktadır.
- A işyerine B işyerinden 1 tam zamanlı ve 1 kısmi süreli çalışan görevlendirildiğinde toplam çalışan sayısı 50’ye ulaşmamış olduğundan kurul kurulması gerekmemektedir.
İşverenin Yükümlülükleri Neler?
6 aydan fazla süren asıl işveren-alt işveren ilişkisi olduğunda;
Asıl İşveren Çalışan Sayısı | Alt İşveren Çalışan Sayısı | Açıklama |
≥ 50 | ≥ 50 | •Ayrı ayrı kurul kurarlar. •İşbirliği ve koordinasyon asıl işverence sağlanır. |
≥ 50 | < 50 | •Kurul asıl işverence kurulur. •Alt işveren vekâleten yetkili bir temsilci atar. |
< 50 | ≥ 50 | •Kurul alt işverence oluşturulur. •Asıl işveren vekâleten yetkili bir temsilci atar. |
< 50 | < 50 | Toplam ≥ 50 ise •Asıl işveren ve alt işveren kurulu birlikte kurarlar. •Üyeleri birlikte atarlar |
< 50 | < 50 | Toplam < 50 ise •Kurul oluşturulmaz |
Asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmayan ve aynı çalışma alanında birden fazla işverenin bulunması ve bu işverenlerce birden fazla kurulun oluşturulması hâlinde işverenler, birbirlerinin çalışmalarını etkileyebilecek kurul kararları hakkında diğer işverenleri bilgilendirir.
İşverenler,
iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun kurul kararlarını uygular.
Örnek; Bir işverenin farklı sicil numaralarına sahip A işyerinde 20 çalışanı, B işyerinde 38 çalışanı, C işyerinde 54 çalışanı bulunmaktadır.
Hangi işyerlerinde kurul gerekli?
Cevap İçin Tıklayın
Bu işverenin C işyerinde çalışan sayısı 50’yi geçtiği için bu işyerinde kurul oluşturması gerekmekte olup diğer işyerlerinde ise kurul oluşturulması gerekmemektedir.
Örnek; Bir işverenin aynı sicil numaralarına sahip işyerinin; A binasında 20 çalışanı, B binasında 38 çalışanı, C binasında 12 çalışanı bulunmaktadır.
Bu işyerinde kurul gerekli mi?
Cevap İçin Tıklayın
Bu işyerinde toplam çalışan sayısı 50’yi geçtiği için bu hizmet birimlerinin herhangi birisinde ortak bir kurul kurulması gerekmektedir
2024 Mayıs C
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre
6 aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı bir iş yeri için iş sağlığı ve güvenliği kuruluyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Çalışan sayısı 49’u geçmiyorsa kurul oluşturulması zorunlu değildir.
B) Asıl işveren-alt işveren ilişkisinde ayrı ayrı kurul oluşturulmuşsa iş birliği ve koordinasyon asıl işverence sağlanır.
C) Asıl işveren-alt işveren ilişkisinde asıl işveren tarafından kurul oluşturulmuşsa kurul oluşturması gerekmeyen alt işveren, koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.
D) Kurul oluşturması gerekmeyen asıl işveren ve alt işverenin toplam çalışan sayısı 50’den fazlaysa asıl işveren ve alt işveren tarafından oluşturulan kurulun koordinasyonu alt işverence sağlanır.
E) Aynı çalışma alanında birden fazla işverenin bulunması durumunda bu işverenlerce birden fazla kurulun oluşturulması mümkündür.
Cevap İçin Tıklayın
Cevap D
Kurulun Kurulacağı Diğer İşyerleri
İşverene bağlı, fabrika, müessese, işletme veya işletmeler grubu gibi birden çok işyeri bulunduğu hallerde 50 ve daha fazla çalışanın bulunduğu her bir işyerinde ayrı ayrı kurul kurulur.
ihtiyaç duyulması halinde kurullar arasında koordinasyon ve bilgi alış verişi işverence sağlanır.
İşyerlerine ait iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili raporların, en az 3 ayda bir, ilgili teknik eleman ve uzmanlarca incelenmesini sağlar.
Kurulun Oluşumu
Kurul aşağıda belirtilen kişilerden oluşur:
a) İşveren veya işveren vekili,
b) İş güvenliği uzmanı,
c) İşyeri hekimi,
ç) İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi,
d) Bulunması halinde sivil savunma uzmanı,
e) Bulunması halinde formen, ustabaşı veya usta,
f) Çalışan temsilcisi,
Kurulun başkanı: işveren veya işveren vekilidir.
Kurulun sekreteri: iş güvenliği uzmanıdır.
İGU tam zamanlı değil ise kurul sekretaryası; insan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi tarafından yürütülür.
Birden fazla İGU ve Hekim olması: Bu işyerlerinde işveren tarafından işyerinin tehlike sınıfına uygun olarak görevlendirme yapılır.
Birden fazla çalışan temsilcisi olması: İşyerinde birden çok çalışan temsilcisi olması halinde baş temsilci
İşveren veya işveren vekili tarafından atanma yapılan kurul üyeleri;
- İş güvenliği uzmanı,
- İşyeri hekimi,
- İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi,
- Bulunması halinde sivil savunma uzmanı,
Seçim yapılan kurul üyeleri;
- Bulunması halinde formen, ustabaşı veya usta
O işyerindeki formen, ustabaşı veya ustaların yarıdan fazlasının katılacağı toplantıda açık oyla yedekleriyle birlikte seçilir. Seçimle belirlenememesi halinde işveren tarafından atanır.
2017 NİSAN C SINIFI
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik’e göre, iş güvenliği uzmanının tam zamanlı çalışma zorunluluğu olmayan işyerlerinde, iş sağlığı ve güvenliği kurul sekretarya hizmetleri aşağıdakilerin hangisi tarafından yürütülür?
A) İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işlen yürütmekle görevli bir kişi
B) İşyeri hekimi
C) İşveren veya işveren vekili
D) Çalışan temsilcisi
E) Sivil savunma uzmanı
Cevap A
Cevap İçin Tıklayın
Cevap A
2019 MAYIS C
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik’e göre, bulunması hâlinde kurul üyesi olacak ustabaşının seçimle belirlenememesi durumunda aşağıdaki yöntemlerden hangisi uygulanır?
A) İşveren tarafından atanır.
B) Kıdemi en fazla olan atanır.
C) Yaşça en büyük olan atanır.
D) İş güvenliği uzmanı tarafından atanır.
E) Kurayla belirlenir.
Cevap İçin Tıklayın
Cevap A
2018 ARALIK B/C SINIFI
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik’e göre, aşağıdaki kurul üyelerinden hangisinin ataması kural olarak işveren veya işveren vekili tarafından yapılmaz?
A) Bulunması hâlinde formen
B) İş güvenliği uzmanı
C) İşyeri hekimi
D) Bulunması hâlinde sivil savunma uzmanı
E) İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi
Cevap İçin Tıklayın
Cevap A
2018 ARALIK A SINIFI
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik’e göre, birden fazla iş güvenliği uzmanının bulunduğu işyerlerinde kurul üyesi olarak ataması yapılacak olan iş güvenliği uzmanı aşağıdaki yöntemlerden hangisiyle belirlenir?
A) İşveren tarafından tehlike sınıfına uygun olarak atanır.
B) Kıdemi en fazla olan atanır.
C) Baş temsilci tarafından tehlike sınıfına uygun olarak atanır.
D) İş güvenliği uzmanlarının kendi aralarında yapacakları seçimle belirledikleri uzman atanır.
E) Eğitim derecesi en yüksek olan iş güvenliği uzmanı atanır.
Cevap İçin Tıklayın
Cevap A
Eğitim
- İşveren tarafından, kurulun üyelerine ve yedeklerine iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim verilmesi sağlanır.
Eğitim verir demiyor, eğitim verilmesini sağlar diyor !!!!!!!!!!!!!!
- Asıl işveren alt-işveren ilişkilerinde ortak eğitimden her iki işveren birlikte sorumludur.
- Asıl işveren alt işveren ilişkilerinde ortak kurul oluşumunda eğitimden her iki işveren birlikte sorumludur.
Eğitim Konuları
a) Kurulun görev ve yetkileri,
b) İş sağlığı ve güvenliği konularında ulusal mevzuat ve standartlar,
c) Sıkça rastlanan iş kazaları ve tehlikeli vakaların nedenleri,
ç) İş hijyeninin temel ilkeleri,
d) İletişim teknikleri,
e) Acil durum önlemleri,
f) Meslek hastalıkları,
g) İşyerlerine ait özel riskler,
ğ) Risk değerlendirmesi.
Kurulun Görev Ve Yetkileri
İlk ve en önemli görevi
İşyerinin niteliğine uygun;
- İş sağlığı ve güvenliği iç yönerge taslağı hazırlamak,
- İşverenin veya işveren vekilinin onayına sunmak
- Yönergenin uygulanmasını izlemek,
- İzleme sonuçlarını rapor haline getirip alınması gereken tedbirleri belirlemek
- Kurul gündemine almak
Kurulun Görev Ve Yetkileri
- İSG konularında o işyerinde çalışanlara yol göstermek,
- İşyerinde İSG’ne ilişkin tehlikeleri ve önlemleri değerlendirmek, tedbirleri belirlemek, işveren veya vekiline bildirimde bulunmak,
- İşyerinde iş kazası, meslek hastalığı, olay ve tehlike için gerekli olay araştırmasını yapmak ve alınacak tedbirleri raporlamak,
- İşyerinde İSG eğitim ve öğretimini planlamak, programları hazırlamak, onaya sunmak, uygulanmasını izlemek ve eksiklik halinde geri bildirimde bulunmak
- İşyerinde yapılacak bakım ve onarım çalışmalarında gerekli güvenlik tedbirlerini planlamak ve bu tedbirlerin uygulamalarını kontrol etmek
- İşyerinde yangın, doğal afet, sabotaj ve benzeri tehlikeler için alınan tedbirlerin yeterliliğini ve ekiplerin çalışmalarını izlemek,
- İşyerinin iş sağlığı ve güvenliği durumuyla ilgili yıllık bir rapor hazırlamak, o yılki çalışmaları değerlendirmek, elde edilen tecrübeye göre ertesi yılın çalışma programında yer alacak hususları değerlendirerek belirlemek ve işverene teklifte bulunmak,
- Çalışmaktan kaçınma hakkı talepleri ile ilgili acilen toplanarak karar vermek,
6331/Madde 13 – İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından işçinin sağlığını bozacak veya bütünlüğünü tehlikeye sokacak yakın, acil ve hayati bir tehlike ile karşı karşıya kalan işçi, iş sağlığı ve güvenliği kuruluna başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul aynı gün acilen toplanarak kararını verir. Karar çalışan ve çalışan temsilcisine yazılı olarak bildirilir.
2021 Aralık A
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre; 59 işçinin çalıştığı ve altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı tehlikeli sınıftaki bir işletmede ciddi ve yakın tehlikeyle karşı karşıya kalan çalışan, durumun tespiti ve gerekli tedbirlerin alınması için öncelikle aşağıdakilerden hangisine başvurmalıdır? A) İş güvenliği uzmanı
B) İşveren
C) Sosyal Güvenlik Kurumu il müdürlüğü
D) İş sağlığı ve güvenliği kurulu
E) İş Teftiş Kurulu Başkanlığı
Cevap İçin Tıklayın
Cevap D
2020 KASIM C
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik’te aşağıdakilerden hangisi kurulların görev ve yetkileri arasında sayılmamıştır?
A) İş sağlığı ve güvenliği konularında o işyerinde çalışanlara yol göstermek
B) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tehlikeleri ve önlemleri değerlendirmek
C) İşyerinde teknoloji ve çalışma ortamıyla ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan genel bir önleme politikası geliştirmeye yönelik çalışmalar yapmak
D) İşyerinde yapılacak bakım ve onarım çalışmalarında gerekli güvenlik tedbirlerini almak
E) İşyerinde yangın, doğal afet, sabotaj ve benzeri tehlikeler için alınan tedbirlerin yeterliliğini ve ekiplerin çalışmalarını izlemek
Cevap İçin Tıklayın
Cevap D
2015 ARALIK C SINIFI
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik’e göre, aşağıdakilerden hangisi iş sağlığı ve güvenliği kurulunun görevlerinden biri değildir?
A) İş sağlığı ve güvenliği iç yönerge taslağı belirlemek ve hazırlamak
B) İşyerinde alınması gerekli tedbirleri işverene bildirmek
C) Risk değerlendirmesinin yapılabilmesi için risk değerlendirme ekibini oluşturmak
D) İşyerindeki bakım ve onarım çalışmalarında alınan güvenlik tedbirlerinin uygulamalarını kontrol etmek
E) İş sağlığı ve güvenliği eğitim ve öğretimini planlamak
Cevap İçin Tıklayın
Cevap C
Kurulun Çalışma Usulleri
Kurullar ayda en az 1 kere toplanır.
Ancak kurul, işyerinin tehlike sınıfını dikkate alarak,
- Tehlikeli işyerlerinde bu sürenin 2 ay,
- Az tehlikeli işyerlerinde ise 3 ay olarak yapılabilir.
Toplantının gündemi, yeri, günü ve saati toplantıdan en az 48 saat önce kurul üyelerine bildirilir.
- Ölümlü, uzuv kayıplı veya ağır iş kazası halleri veya özel bir tedbiri gerektiren önemli hallerde kurul üyelerinden herhangi biri kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilir.
- Bu konudaki tekliflerin kurul başkanına veya sekreterine yapılması gerekir.
- Toplantı zamanı, konunun ivedilik ve önemine göre tespit olunur.
- Kurul toplantılarının günlük çalışma saatleri içinde yapılması asıldır. Kurulun toplantılarında geçecek süreler günlük çalışma süresinden sayılır.
- Kurul, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile işveren veya işveren vekili başkanlığında toplanır.
- Katılanların salt çoğunluğu ile karar alır. Çekimser oy kullanılamaz.
- Oyların eşitliği halinde başkanın oyu kararı belirler.
- Çoğunluğun sağlanamadığı veya başka bir nedenle toplantının yapılmadığı hallerde durumu belirten bir tutanak düzenlenir.
- Toplantıda alınan kararlar gereği yapılmak üzere ilgililere duyurulur. Ayrıca çalışanlara duyurulması faydalı görülen konular işyerinde ilân edilir.
- Her toplantıda, önceki toplantıya ilişkin kararlar ve bunlarla ilgili uygulamalar hakkında başkan veya kurulun sekreteri tarafından kurula gerekli bilgi verilir ve gündeme geçilir.
- Kurulca işyerinde ilân edilen kararlar işverenleri ve çalışanları bağlar
- Her toplantıda, görüşülen konularla ilgili alınan kararları içeren bir tutanak düzenlenir.
- Tutanak, toplantıya katılan başkan ve üyeler tarafından imzalanır.
- İmza altına alınan kararlar herhangi bir işleme gerek kalmaksızın işverene bildirilmiş sayılır. İmzalı tutanak ve kararlar sırasıyla özel dosyasında saklanır.
2017 ARALIK C SINIFI
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik’e göre, az tehlikeli sınıfta yer alan İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği kurullarının en geç hangi sıklıkta toplanmasına karar verilebilir?
A) Haftada bir
B) Ayda bir
C) İki ayda bir
D) Üç ayda bir
E) Altı ayda bir
Cevap İçin Tıklayın
Cevap D
2018 MAYIS A SINIFI
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik’e göre, kurulların çalışma usulleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Aksi kararlaştırılmadıkça ayda en az bir kere toplanır.
B) Ölümlü, uzuv kayıplı veya ağır iş kazası hâlleri veya özel bir tedbiri gerektiren önemli hallerde kurul üyelerinden herhangi biri kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilir.
C) Kurulun toplantılarında geçecek süreler günlük çalışma süresinden sayılmaz.
D) İşveren veya işveren vekili başkanlığında toplanır.
E) Kurul toplantılarında çekimser oy kullanılamaz.
Cevap İçin Tıklayın
Cevap C
2018 MAYIS B SINIFI
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik’e göre, iş sağlığı ve güvenliği kurulunun çalışma usulüyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Kural olarak en az iki ayda bir toplanır.
B) Olağanüstü toplantıya çağrı sadece kurul başkanı tarafından yapılabilir.
C) Kurul toplantısında geçecek süre günlük çalışma süresinden sayılır.
D) Toplantı yeter sayısı üye tam sayısıdır.
E) Toplantılarda çekimser oy kullanılabilir.
Cevap İçin Tıklayın
Cevap C
2016 NİSAN B SINIFI
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik’e göre, iş sağlığı ve güvenliği kurullarıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır.
B) Kurul toplantıları günlük çalışma saatleri içinde yapılır.
C) Kurul tarafından işyerinde ilan edilen kararlar tavsiye niteliğindedir.
D) Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde kurul ayda en az bir kere toplanır.
E) Toplantının gündemi, yeri, günü ve saati toplantıdan en az kırk sekiz saat önce kurul üyelerine bildirilir.
Cevap İçin Tıklayın
Cevap C
İşverenin Kurula İlişkin Genel Yükümlülüğü
İşveren veya işveren vekili, kurul için gerekli toplantı yeri, araç ve gereçleri sağlar.
İşveren veya işveren vekili, kurulca hazırlanan toplantı tutanaklarını, kurul raporlarını iş müfettişlerinin incelemesini sağlamak amacıyla, işyerinde bulundurur
Kurulun yükümlülüğü
- Kurullar, yapacakları tekliflerde, bulunacakları tavsiyelerde ve verecekleri kararlarda işyerinin durumunu ve işverenin olanaklarını göz önünde bulundururlar.
- Kurul üyeleri, gördükleri ve öğrendiklerini gizli tutmak zorundadırlar.
- Kurullar, işyerlerinde yapacakları teftiş ve incelemelerde kolaylık sağlamak ve yardımcı olmakla yükümlüdür.
Çalışanların yükümlülüğü
- Çalışanlar sağlık ve güvenliğin korunması ve geliştirilmesi amacıyla iş sağlığı ve güvenliği kurullarınca konulan kurallar, yasaklar ile alınan karar ve tedbirlere uymak zorundadırlar.
- İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin belirlenmesi, uygulanması ve alınan tedbirlere uyulması hususunda çalışanlar kurullarla işbirliği yaparlar.
- Kurullar tarafından alınan kararlar veya uygulamada karşılaştıkları güçlükler hakkında çalışanlar çalışan temsilcileri aracılığı ile kurula bilgi verirler.